کابل فیبر نوری چیست و ساختار آن به چه صورت است؟
فیبر نوری که به آن تار نوری هم گفته می‌شود، از ماده‌ای شفاف مثل شیشه یا پلاستیک ساخته شده و به صورت یک رشته باریک و بلند می‌باشد و نور را از خود عبور می‌دهد. از آنجا که کابل های فیبر نوری نسبت به سایر کابل‌ها که عموما از جنس مس هستند پهنای باند بیشتری دارد، به وسیله آن می‌توان داده‌ها را با پهنای باندی بیشتر از 10 گیگابایت بر ثانیه منتقل کرد. سرعت و دقت بالا در انتقال اطلاعات که ویژگی‌های اصلی کابل فیبر نوری هستند، باعث شده است تا این کابل در صنعت مخابرات محبوبیت زیادی پیدا کند.
در داخلی‌ترین بخش ساختار این کابل، هسته‌ای قرار دارد که معمولا از شیشه خالص ساخته می‌شود. البته در بعضی از کابل‌ها برای پایین آوردن هزینه‌ها، از پلاستیکی که کاملا بازتابنده است استفاده می‌شود. دور تا دور هسته بخشی به نام پوسته قرار دارد که از جنس پلاستیک یا شیشه است. حول این پوسته نیز چند لایه محافظتی قرار داشته و در نهایت، بیرونی‌ترین لایه را هم یک روکش تشکیل می‌دهد که عمدتا از جنس پلی اتیلن و PVC است.
کابل نوری را با توجه به فاکتورهای مختلف می‌توان دسته بندی کرد که در ادامه تک تک آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
انواع کابل فیبر نوری بر اساس محل کاربرد
کابل فیبر نوری (Indoor (Tight Buffer:
کابل‌های Indoor همانطور که از اسمشان مشخص است، در محیط‌های داخل ساختمان استفاده می‌شود. پوشش داخل آن‌ها Tight Buffer است. Tight Buffer رشته نخ‌هایی پیچیده شده دور کابل هستند که به شکل مستقیم روی رشته فیبر نوری قرار دارند و مانع آسیب دیدگی آن می‌شوند. این پوشش کابل‌ها را انعطاف پذیرتر کرده و استفاده از آن را در محیط‌های داخل ساختمان آسان می‌کند.
بعضی از کاربردهای این نوع کابل:
- بک بن داخل ساختمان (اصطلاحاً کابل‌کشی ستون فقرات یا عمودی است)
- کابل‌کشی افقی
- پچ کوردها و کابل‌های تجهیزات
انواع کابل فیبر نوری با مکانیزم Tight Buffer:
- Breakout: در این کابل‌ها، برای هر فیبرنوری با مکانیزم بافرینگ سخت، یک پوشش جداگانه وجود دارد.
- Mini-Breakout : در این کابل‌ها، یک پوشش واحد کل فیبرنوری را حفاظت می‌کند.
- Zip Cord: که برای ساختن پچ کورد از آن استفاده می‌شود.
2) کابل فیبر نوری (Outdoor (Loose tube:
این کابل‌ها هم همانطور که از اسمشان مشخص است، در فضاهای باز و محیط‌های بیرون از ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. پوشش داخل این کابل‌ها Loose tube است. در مکانیزم Loose tube، تارهای فیبر نوری به شکلی آزادانه در یک تیوب پلاستیکی شناور هستند و همین امر باعث می‌شود تا این کابل‌ها کمتر تحت تاثیر نیروهای مکانیکی بیرونی قرار بگیرند. همین امر باعث شده است تا این کابل‌ها در محیط‌های بیرون ساختمان که ممکن است فشارهای مکانیکی زیادی روی یک کابل وارد شود، گزینه مناسبی برای استفاده باشند.
انواع کابل فیبر نوری بر اساس روش انتقال نور:
کابل های فیبر نوری با توجه به روش انتقال نور، به دو دسته single mode و multimode تقسیم می‌شوند.
1) کابل فیبر نوری سینگل مد:
این نوع فیبر نوری، یک رشته شیشه‌ای با قطر 8.3 تا 10 میکرون است که توانایی انتقال تنها یک پرتو نور را دارد. منبع نور این کابل‌ها معمولا یک لیزر است که شدت نور بالایی داشته و علت گران‌تر بودن آن نسبت به کابل‌های مولتی مد، همین امر است. این کابل‌ها برای استفاده در مسافت‌های طولانی که عدم افت سیگنال اهمیت دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین کابل‌های single mode نسبت به multimode از پهنای باند بیشتری برخوردار هستند.
2) کابل فیبر نوری مولتی مد:
این کابل‌ها همانطور که از اسمشان مشخص است، اجازه عبور چندین سیگنال نور را به طور همزمان می‌دهند و می‌توانند چندین حالت از انتشار یا پاشندگی را ایجاد کنند. قطر هسته آن‌ها در مقایسه با کابل‌های سینگل مد بیشتر بوده (10 یا 65.2 میکرومتر) و در مسافت‌های کوتاه‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند، چرا که در عبور همزمان چنیدن سیگنال باعث استهلاک بالا شده و کیفیت سیگنال را در مسافت‌های طولانی کاهش می‌دهد. منبع نوری آن‌ها LEDها هستند که همین امر، هزینه این نوع کابل را نسبت به کابل‌های مولتی مد کاهش می‌دهد. می‌توانند نور را با طول موج‌های متفاوت منتشر کنند. معمولا این کابل‌ها در فواصل کوتاه، برای انتقال داده و برنامه‌های کاربردی صوتی / تصویری در شبکه‌های LAN مورد استفاده قرار می‌گیرند.